Χριστουγεννιάτικο θεατρικό "Χριστούγεννα στην παλιά Ελλάδα"

Το έργο διαδραματίζεται στην παλιά Ελλάδα όπου τα παιδιά θα αναβιώσουν διάφορα ήθη και έθιμα που υπήρχαν την εποχή των προπάππων και των προγιαγιάδων μας. Θα ταξιδέψουν στις περιοχές των Επτανήσων, της Μακεδονίας,

της Ηπείρου, της Κρήτης, της Κεντρικής Ελλάδας, της Πελοποννήσου, της Θράκης και της Χίου.

 

Η μουσική υπόκρουση του έργου απαρτίζεται κυρίως από κάλαντα των παραπάνω περιοχών. Οι στολές, αν δεν μπορούμε να βρούμε παραδοσιακές, είναι τα κανονικά ρούχα των παιδιών, με τα κορίτσια να φορούν ποδίτσες  και μαντήλια στα μαλλιά και τα αγόρια γιλεκάκια και μπερέδες.

Σκηνικό μπορούμε να δημιουργήσουμε ένα σπίτι με τζάκι στο κέντρο, ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο, ένα τραπέζι με καρέκλες ή, εναλλακτικά, το εσωτερικό ενός καφενείου με πολλά τραπέζια και καρέκλες.

Πρόσωπα του έργου: 9 Αφηγητές, 18 παιδιά

1^ος Αφηγητής

Μια ιστορία θα σας πω                        

για αυτόν εδώ τον τόπο

πώς γιορτάζαν οι παππούδες

και οι τότε προγιαγιάδες.

Χριστούγεννα Πρωτοχρονιά

χωρίς μεγάλα δώρα

μόνο αγάπη στις καρδιές

και ζεστασιά στα σπίτια.

Επτάνησα

2^ος Αφηγητής

Το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, οι κάτοικοι

γεμάτοι χαρά για τον ερχομό του νέου χρόνου, κατεβαίνουν 

στους δρόμους κρατώντας μπουκάλια με κολόνιες και 

ραίνουν ο ένας τον άλλον τραγουδώντας: "Ήρθαμε με ρόδα 

και με ανθούς να σας ειπούμε χρόνους πολλούς". Η

τελευταία ευχή του χρόνου που ανταλλάσσουν είναι: "Καλή

Αποκοπή", δηλαδή με το καλό να αποχωριστούμε τον παλιό χρόνο.

Εμφανίζονται στη σκηνή 3 παιδιά που κρατούν λουλούδια και μπουκαλάκια με άρωμα. Τραγουδούν τα κεφαλλονίτικα κάλαντα. Μόλις τελειώσουν τα κάλαντα, σκορπίζουν τα λουλούδια και βάζουν άρωμα το ένα στο άλλο.

1^ο παιδί

Απ΄το πρωί περίμενα

να έρθει αυτή η ώρα

να πάρω το καλάθι μου

με όλα αυτά τα δώρα.

Τα μάζεψα με προσοχή

μη και τυχόν χαλάσουν

τα χρειάζομαι για την ευχή

για να ευωδιάσουν.

2^ο παιδί

Εγώ δε βρήκα δα πολλά

λουλούδια απ’ την αυλή μου

τα πάγωσε ο βαρύς βοριάς

τα πλάκωσε το χιόνι.

Έφερα όμως όλα αυτά

τα μπουκαλάκια τα μικρά

γεμάτα αρώματα και μυρωδιές

για χαρούμενες ευχές.

3^ο παιδί

Χρόνια πολλά σε όλους σας

χρόνια ευτυχισμένα

γεμάτα όνειρα , χαρές

και μελωδίες χαρωπές.

Φεύγει ο παλιός ο χρόνος

Μας αφήνει πίσω πια.

Ήρθε η ώρα να ευχηθούμε

τον καινούργιο να σκεφτούμε

και όλοι με χαρά να πούμε:

«Μια καλή αποκοπή!»

Μακεδονία

3^ος Αφηγητής

Στα χωριά της Μακεδονίας, ο νοικοκύρης ψάχνει στα χωράφια τις παραμονές των γιορτών και διαλέγει το πιο όμορφο, γερό και χοντρό ξύλο από πεύκο ή ελιά και το πάει σπίτι του με σκοπό να καίει συνέχεια στο τζάκι από τα Χριστούγεννα μέχρι και τα Φώτα. Ο λαός πιστεύει ότι καθώς καίγεται το Χριστόξυλο, ζεσταίνεται ο Χριστός στην κρύα σπηλιά της Βηθλεέμ.

Μπαίνουν στη σκηνή τα επόμενα 3 παιδιά τραγουδώντας τα κάλαντα της Μακεδονίας . Κρατούν από ένα μικρό κούτσουρο και το τοποθετούν μπροστά στο τζάκι.

Νοικοκύρης

Πω πω ένα κρύο τσουχτερό!

παγώσαν όλα γύρω

η φύση άσπρισε παντού

ευτυχώς, βρήκαμε ξύλο!!

Εκείνη η ελίτσα μας

ποτέ της δεν παγώνει

σαν την αγάπη του Χριστού

πάντα μας αγκαλιάζει.

Νοικοκυρά

Γι αυτό κι εμείς τώρα εδώ

για να τιμήσουμε το Χριστό

θα κάψουμε στην πυροστιά

αυτό το ξύλο το ιερό.

Θα μείνει και θα καίγεται

συνέχεια αναμμένο

να δίνει στο Χριστούλη μας

ζέστη στον τόπο ξένο.

Παιδί

Ελάτε τώρα όλοι μαζί

να κάτσουμε στο τζάκι μας

τα κάλαντα να πούμε.

Χριστός γεννάται σήμερα

λάμπει η πλάση όλη

φεύγουν οι πίκρες οι πολλές

τη θέση παίρνουν οι χαρές!!!

Τα παιδιά κάθονται μπροστά στο τζάκι.

Ήπειρος

4^ος Αφηγητής

Στην Ήπειρο έχουν μια ωραία συνήθεια. Όταν γεννήθηκε ο Χριστός και πήγαν, λέει, οι βοσκοί να προσκυνήσουν, ήτανε νύχτα σκοτεινή. Βρήκαν κάπου ένα ξερό πουρνάρι κι έκοψαν τα κλαδιά του. Πήρε ο καθένας από ένα κλαδί στο χέρι, του έβαλε φωτιά και γέμισε το σκοτεινό βουνό χαρούμενες φωτιές και τριξίματα και κρότους.
Από τότε, στα χωριά της Άρτας και των Ιωαννίνων, όποιος πάει στο σπίτι του γείτονα για να πει χρόνια πολλά, κρατάει ένα κλαδί που καίει τρίζοντας.

Στη σκηνή έρχεται η επόμενη ομάδα από την Ήπειρο. Κρατούν στα χέρια τους κλαδιά από δέντρα στα οποία έχουμε βάλει φλόγες από χαρτί. Τραγουδούν Κάλαντα της Ηπείρου.

1^ο παιδί

Ελάτε φίλοι μου καλοί

πάρτε όλοι τα κλαδιά σας

σήμερα έχουμε σκοπό

ιερό στον κόσμο όλο.

Να το βροντοφωνάξουμε

σε όλους να το πούμε

γεννιέται σήμερα ο Χριστός

στης Βηθλεέμ την πόλη.

2^ο παιδί

Τη νύχτα εκείνη οι βοσκοί

πήγαν να προσκυνήσουν

και φώτισαν όλο το βουνό

το δρόμο να μη χάσουν.

Μαζί με το άστρο το λαμπρό

είχαν και τα πουρνάρια

το δρόμο τους είχαν φωτεινό

καβάλα στα μουλάρια.

Κρήτη

5^ος Αφηγητής

Σε χωριά της επαρχίας Αμαρίου, τη νύχτα της παραμονής των Χριστουγέννων έβαζαν λίγη κοινή ζύμη σ’ ένα πιάτο και κάποια στιγμή, ενώ ξενυχτούσαν συζητώντας, η ζύμη ανέβαινε και γινόταν προζύμι. Τότε, κατά την πίστη των ανθρώπων, ήταν η ώρα που γεννιέται ο Χριστός.

Ακούγονται τα κρητικά κάλαντα και μπαίνουν μέσα 2 παιδιά κρατώντας μία σκάφη με ζυμάρι. Τραγουδούν τα κάλαντα και ταυτόχρονα πλάθουν το ζυμάρι και βάζουν ένα κομμάτι από αυτό σε ένα πιάτο.

1^ο παιδί

Για μαζευτείτε όλοι εδώ

να πούμε τις ευχές μας

όσο θα περιμένουμε

προζύμι για να γίνει.

Να φτιάξουμε όλα τα ψωμιά

μα και τα κουλουράκια

με το άγιο αυτό ζυμάρι μας

που ευλόγησε ο Χριστούλης.

2^ο παιδί

Περνάει η ώρα, φούσκωσε

το νόστιμο ζυμάρι.

Γέννησε η Παναγία μας

του κόσμου το καμάρι.

Μη ξενυχτάτε άλλο πια

πάμε να κοιμηθούμε

και αύριο πρωί πρωί

τα κάλαντα να πούμε.

Κεντρική Ελλάδα

6^ος Αφηγητής

Στην Κεντρική Ελλάδα τα μεσάνυχτα της παραμονής των Χριστουγέννων γίνεται το "τάισμα" της βρύσης. Περίπου τα χαράματα οι κοπέλες πηγαίνουν στην πιο κοντινή βρύση και παίρνουν το αμίλητο νερό, αφού αφήσουν προηγουμένως εκεί βούτυρο, τυρί, ή ψημένο σιτάρι ή κλαδί ελιάς.

Ακούγεται ήχος νερού και εμφανίζονται 3 παιδιά που κρατούν βούτυρο , σιτάρι και ένα κλαδί ελιάς, αλλά και από ένα κανατάκι.

1^ο κορίτσι

Ελάτε κορίτσια αθόρυβα

προσεχτικά, στις μύτες,

μη τύχει κι ενοχλήσουμε

τη μαγεμένη βρύση.

Θα δώσουμε τα δώρα αυτά

χωρίς καν να μιλάμε

για να μας δώσει η βρύση αυτή

το πολύτιμο νερό της.

2^ο κορίτσι

Κι αν μας το δώσει απλόχερα

μέσα στα κανατάκια

τότε κι εμείς το δίνουμε

σε όλους τους γειτόνους

Για να μας δώσουν μια ευχή

τώρα τις άγιες μέρες

για υγεία, αγάπη, προκοπή

ζωή γεμάτη γλύκα.

Αφήνουν τα δώρα τους στη βρύση και γεμίζουν τα κανατάκια τους με νερό.

3^ο κορίτσι

Η βρύση ευχαριστήθηκε

με όλα αυτά τα δώρα

αγνό νεράκι έδωσε

βοήθησε και η ώρα.

Η ώρα που γεννήθηκε

ο λατρευτός Χριστούλης

είναι ώρα αγάπης, ζεστασιάς

και ευτυχίας μεγάλης.

Πελοπόννησος

7^ος Αφηγητής

Στην Πελοπόννησο έχουν το σπάσιμο του ροδιού. Το πρωί της Πρωτοχρονιάς ο νοικοκύρης του σπιτιού πηγαίνει στην εκκλησία κρατώντας το ρόδι του για να το «λειτουργήσει». Μετά πηγαίνοντας στο σπίτι του, χτυπάει την πόρτα της εισόδου και μόλις του ανοίξουν, σπάει με δύναμη το ρόδι για να σκορπιστούν οι ρώγες του παντού στο σπίτι. Τότε, δίνουν και την ευχή: «με υγεία, ευτυχία και χαρά το νέο έτος και όσες ρώγες έχει το ρόδι, τόσες λίρες να έχει η τσέπη μας όλη την χρονιά».

Ακούγονται τα κάλαντα της Πελοποννήσου ή αν έχουμε τη δυνατότητα, κατασκευάζουμε ένα μικρό εκκλησάκι όπου πηγαίνει μπροστά ο νοικοκύρης με το ρόδι του για να το ευλογήσει ο παπάς(τότε ακούγεται απόσπασμα από εκκλησιαστικούς ύμνους). Τραγουδάει τα κάλαντα. Μόλις τελειώσει, ακούγεται χτύπος πόρτας και ένα παιδί από αυτά που κάθονται στη σκηνή τρέχει να τον προϋπαντήσει. Τότε ο νοικοκύρης σπάει το ρόδι με δύναμη.

Νοικοκύρης

Σήμερα είναι πρώτη του μηνός

Του χρόνου του καινούργιου

Σας φέρνω μεγάλη ευλογία

Από την εκκλησία.

Υγεία, ευτυχία και χαρά

Να έχει ο κόσμος όλος

Και όπως αυτό το πλούσιο

Το φορτωμένο ρόδι

Που έχει ρώγες κόκκινες

Γλυκές σαν ζαχαρίτσες,

Έτσι πλούσια και γλυκιά

Να είναι όλων η ζωή μας.

Θράκη

8^ος Αφηγητής

Στη Θράκη, οι Σαρακατσάνες εξακολουθούν να ζυμώνουν την «Χριστόκλουρα». Στρογγυλή κουλούρα με κεντήματα διάφορα που αναπαριστάνουν συνήθειες και από το παρελθόν όπως στάνη, στρούγκα και άλλα. Της βάζουν μέλι και την τρώνε όλοι μαζί περιμένοντας την γέννηση του Χριστού.

Ακούγονται τα Θρακιώτικα Κάλαντα και μπαίνουν στη σκηνή 2 παιδιά που κρατούν μία στρογγυλή κουλούρα και λίγο μέλι. Κάθονται στο τραπέζι και την τρώνε.

1^ο παιδί

Τη μέρα αυτή την ιερή

Που έφτασε και φέτος

Ας φάμε τα Χριστόκλουρα

Όλοι μαζί με μέλι.

Άλλο τη στάνη παριστά

Με όλα τα προβατάκια

Και άλλο τη στρούγκα στο χωριό

Που έχει κατσικάκια.

2^ο παιδί

Μέχρι να φάμε όλα αυτά

Θα έχει πια ξημερώσει

Θα έρθει η άγια η στιγμή

Η Παναγιά να δώσει.

Να δώσει σ’ όλη αυτή τη γη

Το πιο πολύτιμό της

Το δώρο της το θεϊκό

Το άγιο μωρό της.

Χίος

9^ος Αφηγητής

Στην πόλη της Χίου την παραμονή της Πρωτοχρονιάς υπάρχει ένα έθιμο, τα αγιοβασιλιάτικα καραβάκια. Σύμφωνα με αυτό, οι ενορίες κατασκευάζουν πλοία, σε σμύκρινση. Αυτά συναγωνίζονται μεταξύ τους ως προς την ποιότητα κατασκευής και ως προς την ομοιότητα με τα πραγματικά πλοία, ενώ οι ομάδες, το πλήρωμα, του κάθε πλοίου τραγουδούν κάλαντα. 

Μπαίνουν στη σκηνή 2 παιδιά με καραβάκια στα χέρια. Κάθονται στο κέντρο της και τραγουδούν τα Κάλαντα της Χίου.

1^ο παιδί

Τόσα και τόσα καραβάκια

Είναι σαν τα αληθινά

Όλη η Χίος μας γιορτάζει

Κι έβαλε τα γιορτινά.

Είναι όλα στολισμένα

Έρχεται η Πρωτοχρονιά

Υγεία όλοι να έχετε

Άνδρες, γυναίκες και παιδιά.

2^ο παιδί

Όλα τα ξύλα βάλαμε

Από τα άγια τούτα δέντρα

Να φτιάξουμε σκαριά γερά

Να αντέξουν όλη τη χρονιά.

Να μας φυλάει ο Άγιος μας

Ο Άγιος  μας Βασίλης

Σ’ όλους να δώσει δύναμη,

Ειρήνη , αδελφοσύνη.

Και του χρόνου με υγεία!!!!

 Οι ρόλοι των αφηγητών προέρχονται από την ιστοσελίδα www.newsbomb.gr από άρθρο σχετικό με χριστουγεννιάτικα και πρωτοχρονιάτικα έθιμα της Ελλάδας. Η ιδέα του θεατρικού δόθηκε από τη συνάδελφό μου Ευαγγελία και τα στιχάκια των παιδιών είναι δικής μου επινόησης. Καλή διασκέδαση και καλές γιορτές!!!

Βιβλιοπροτάσεις : "Οι αντίχειρες του Ναπολέοντα" της Σοφίας Πανίδου.

"Οι αντίχειρες του Ναπολέοντα" είναι ένα πολύ τρυφερό παραμύθι για τα παιδιά που θέλουν να σταματήσουν να πιπιλάνε το δάχτυλό τους και όχι μόνο. 
... Ο Ναπολέων κάθε πρωί ξυπνά με μουσκεμένους αντίχειρες. Αυτό είναι μεγάλο πρόβλημα για έναν μαθητή μαγικής σχολής, καθώς δεν μπορεί να πραγματοποιήσει τα ξόρκια του! Μαζί με τον καλύτερό του φίλο Δημοσθένη, προσπαθεί να ανακαλύψει τι ή ποιός βρέχει τους αντίχειρες τη νύχτα, χωρίς να είναι προετοιμασμένος για τη μεγάλη πρόκληση που θα αντιμετωπίσει...

Κυκλοφορεί στα βιβλιοπωλεία από τις εκδόσεις Μέθεξις.

Τι περιμένουν οι νηπιαγωγοί από τους γονείς των παιδιών που φοιτούν στην τάξη τους.

  Στην αρχή της κάθε σχολικής χρονιάς γίνονται συναντήσεις με τους γονείς των παιδιών, όπου η κάθε νηπιαγωγός τους ενημερώνει για την εκπαιδευτική διαδικασία. Εξηγεί το πρόγραμμα που πρόκειται να ακολουθήσει καθώς και άλλα πρακτικά ζητήματα που είναι απαραίτητα για την ομαλή λειτουργία του νηπιαγωγείου. Κάποια από αυτά τα πρακτικά ζητήματα είναι τα παρακάτω:

• Είναι σημαντικό οι γονείς να φέρνουν τις 4 φωτογραφίες ταυτότητας που ζητούνται , γιατί με αυτές το παιδί αναγνωρίζει τα ατομικά του αντικείμενα, το συρταράκι του και μαθαίνει σιγά σιγά να γράφει το όνομά του.
• Είναι  επίσης πολύ σημαντικό να υπάρχει κάθε μέρα στην τσάντα του καθαρή πετσετούλα για το πρωινό και μεσημεριανό φαγητό του παιδιού.
• Να γίνεται τακτικός έλεγχος των ρούχων (καλτσούλες, εσώρουχα κ.α.) που υπάρχουν στο σχολείο, γιατί οι ανάγκες των παιδιών αλλάζουν σύμφωνα με την εποχή. (Πιο χοντρά ρούχα για το χειμώνα, ελαφρύτερα και μεγαλύτερα για την άνοιξη.) 
• Να φροντίζουν να υπάρχει το όνομα του παιδιού στα προσωπικά του είδη , για να μην μπερδεύονται με αντίστοιχα άλλων παιδιών     (στο μπουφάν, στο καπέλο, στην τσάντα, στην πετσέτα).
• Να γίνεται έλεγχος της τσάντας του παιδιού σε όλες τις θήκες της για τυχόν σημειώματα από τη νηπιαγωγό. (Συνήθως ζητείται η συμβολή των γονέων για να φέρουν κάτι που θα χρειαστεί σε κάποια δραστηριότητα- υλικά για μία συνταγή, βιβλία κ.α.) Τα παιδιά απογοητεύονται όταν λόγω απροσεξίας η δραστηριότητα υλοποιείται χωρίς τη δική τους συμβολή.
• Είναι πολύ σημαντικό  οι γονείς να διαβάζουν τον πίνακα ανακοινώσεων του νηπιαγωγείου, γιατί εκεί αναρτώνται σημαντικά ζητήματα που αφορούν τα παιδιά και τη λειτουργία του σχολείου.
• Η βοήθεια των γονέων είναι απαραίτητη σε κάποιες δραστηριότητες όπως είναι κάποια εργαστήρια που οργανώνονται από τη νηπιαγωγό ή η συνοδεία σε κάποια εκπαιδευτική εκδρομή ή ακόμη και η εκπροσώπηση του σχολείου στο δήμο για ζητήματα που αφορούν σε υλικοτεχνικά ή άλλα θέματα του σχολείου.
• Οι γονείς οφείλουν να είναι συνεπείς στην ώρα προσέλευσης και αποχώρησης των παιδιών τους από το σχολείο. 

Τι μαθαίνουν τα παιδιά στο νηπιαγωγείο, τα οποία οι γονείς δεν μπορούν να αναγνωρίσουν εύκολα.

   Πολλές φορές έχουμε τονίσει τη σπουδαιότητα της προσχολικής αγωγής, το πόσο σημαντικό είναι να πηγαίνουν τα παιδιά στο Νηπιαγωγείο, όχι απλώς για να περνάνε την ώρα τους αλλά για να αναπτύξουν ολόπλευρα την προσωπικότητα και τον χαρακτήρα τους.

                                                                 

Είναι χιλιάδες οι δραστηριότητες που λαμβάνουν χώρο σ' αυτές τις 5 ή 8 ώρες που βρίσκονται τα παιδιά στο χώρο του σχολείου. Πέρα από το καθημερινό παιδαγωγικό πρόγραμμα με τους στόχους και τις δραστηριότητες που καλούνται να εφαρμόσουν τα παιδιά και οι Νηπιαγωγοί, υπάρχουν δεξιότητες και αξίες που καλλιεργούνται στο χαρακτήρα των παιδιών που δεν εντοπίζονται αυτόματα, αλλά χρειάζεται χρόνος, κατανόηση και υπομονή μέχρι να βγουν στην επιφάνεια.
Κάποιες από αυτές είναι:

• Είσαι σημαντικός για μένα. (Ο σεβασμός του άλλου). Αυτό οδηγεί σε αμοιβαία κατανόηση και ανάπτυξη υπεύθυνης συμπεριφοράς.
• Έχω ενδιαφέροντα. (Κεντρικός άξονας μάθησης). Όταν παίρνουμε στα σοβαρά τα ενδιαφέροντά τους, τα παιδιά είναι ευτυχισμένα για τις ανακαλύψεις τους.
• Καταλαβαίνω. (Τρόποι μάθησης στο Νηπιαγωγείο). Τα νήπια μαθαίνουν ολιστικά, βιωματικά.
• Είμαι ικανός να το κάνω. (Ανεξαρτητοποίηση).
• Θέλω να ξέρω. (Περιέργεια). Όταν τα νήπια είναι περίεργα, είναι παντοδύναμα.(Κεντρικός άξονας της λειτουργίας του Νηπιαγωγείου- κεντρίζουμε το ενδιαφέρον των παιδιών για τον κόσμο, τα φαινόμενα, τη ζωή γενικότερα).
• Πιστεύω στον εαυτό μου. (Αυτοπεποίθηση). Ενδυναμώνει τα παιδιά και τους δίνει κίνητρα. 
• Έχω μια ιδέα. (Ανάπτυξη και έκφραση ιδεών των παιδιών). Παίρνουν πρωτοβουλίες,εφευρίσκουν λύσεις σε καταστάσεις προβληματισμού,αναπτύσσουν την εφευρετικότητα και τη δημιουργικότητά τους.
• Θέλω να κάνω αυτό.(Ανάγκες και ενδιαφέροντα των παιδιών).Μέσα από το παιχνίδι που τους ευχαριστεί αναπτύσσουν σημαντικές δεξιότητες.
• Ανήκω. (Η αίσθηση του ανήκειν). Δημιουργούνται φιλίες, γίνονται συμβιβασμοί, παίρνονται από κοινού αποφάσεις.
• Έχω κάτι να πω. (Ικανότητα επικοινωνίας και έκφρασης μέσω της γλώσσας).
• Έχω μία δουλειά. (Ανάληψη ευθυνών).
• Πρέπει να σε γνωρίσω. (Ο σεβασμός του διαφορετικού και η αρμονική συμβίωση.)

Συνοψίζοντας, τα στοιχεία που είναι σημαντικό να αναπτυχθούν στο Νηπιαγωγείο είναι:

• Η οικοδόμηση μίας εικόνας του εαυτού και της ομάδας γεμάτη γνώση και αυτοπεποίθηση.
• Η εδραίωση κριτικής σκέψης, που να είναι ανοιχτή στους άλλους, ανοιχτή στην αμφιβολία, ανοιχτή στην αποδοχή του λάθους και της αβεβαιότητας.
• Η καλλιέργεια των ικανοτήτων όλων των παιδιών να παρατηρούν , να συλλέγουν στοιχεία και να ερμηνεύουν.

Πώς βοηθάμε τα παιδιά να πετύχουν όλα αυτά;

• Με ενθάρρυνση.
• Με καθοδήγηση.
• Με επιβράβευση.
• Με επεξεργασία και καλλιέργεια δεξιοτήτων.
• Με προστασία.
• Με επικοινωνία.
• Με συμβουλευτική και όχι επίκριση.
• Και τέλος με την ακοή. Ακούμε προσεχτικά αυτά που έχουν να μας πουν τα παιδιά.

Λίγες χρήσιμες συμβουλές για γονείς που τα παιδιά τους φοιτούν στο νηπιαγωγείο.

Είναι σχεδόν σίγουρο ότι κάθε νηπιαγωγός, βλέποντάς τους γονείς των νέων τους λιλιπούτειων μαθητών, μεταξύ άλλων θα ευχόταν να γνωρίζουν τα... ακόλουθα:

1. Δείξτε ενδιαφέρον για οτιδήποτε φέρνει μαζί του από το σχολείο (και φυσικά μην το πετάξετε ποτέ!). Ακόμη κι αν δεν καταλαβαίνετε τι ακριβώς είναι αυτό που κρατάτε στα χέρια σας (!!) το παιδί σίγουρα δούλεψε σκληρά και νιώθει υπερήφανο για το δημιούργημά του.

                                                   

2. Μην ρωτάτε πώς αποδίδουν τα υπόλοιπα παιδιά. Αν το παιδί σας τα πηγαίνει καλά σε κάτι μην ρωτάτε αν και ο φίλος του το κάνει αυτό. Πρόκειται για απόρρητο προσωπικό δεδομένο. Επίσης μην ρωτάτε αν το παιδί σας είναι το εξυπνότερο στην τάξη. Οι νηπιαγωγοί συγκρίνουν την πρόοδο του κάθε παιδιού με τον εαυτό του και όχι με τους άλλους π.χ. ζωγραφίζει ένα πρόσωπο τόσο καλά όσο το έκανε το φθινόπωρο;

3. Τα ρούχα του σχολείου να είναι ρούχα για παιχνίδι. Στο νηπιαγωγείο τα παιδιά θέλουμε να είναι χαρούμενα και δημιουργικά, γεγονός που μερικές φορές σημαίνει και "λερωμένα"! Κανείς δεν θα σας κρίνει αν το παιδί σας δεν είναι ντυμένο για φωτογράφιση περιοδικού!

4. Τα "πολυάσχολα" νήπια συχνά περιμένουν μέχρι το τελευταίο λεπτό για να πάνε στην τουαλέτα! Ζώνες και επιπλέον κουμπιά, μπορεί να είναι ωραία, αλλά δημιουργούν δυσκολίες και "ατυχήματα"...

5. Η καθαριότητα είναι μισή αρχοντιά! Όταν στέλνετε το παιδί στο σχολείο βρώμικο, αυτό το επηρεάζει αρνητικά για δυο λόγους καταρχήν για την υγεία του και κατά δεύτερον γιατί κανένα παιδί δεν θα θέλει να παίξει μαζί του. Αν υπάρχει κάποια πιο συγκεκριμένη αδυναμία του παιδιού σχετικά με το μπάνιο, την οποία δεν μπορείτε να διαχειριστείτε συζητήστε το με τις νηπιαγωγούς.

6. Αποχαιρετισμοί: Ένα φιλί, μια αγκαλιά και ένα «Να περάσεις μια υπέροχη μέρα!», είναι όλα όσα χρειάζονται. Με εξαίρεση την αρχή της σχολικής χρονιάς, όπου το παιδί προσαρμόζεται, μην χρονοτριβείτε. Εάν στο παιδί σας αρέσει να γνωρίζει το πρόγραμμά του, μπορείτε να πείτε ακόμη κάτι που θα κάνετε μαζί όταν τελειώσει το σχολείο, π.χ. «Θα πάμε μαζί στο πάρκο!». Και μην πισωγυρίζετε διότι έτσι αυξάνεται δραματικά ο στρεσογόνος παράγοντας. Είναι καλύτερα να κάνετε μια καθαρή και γρήγορη αποχώρηση ακόμη κι αν το παιδί κλαίει. Σιγά σιγά θα αντιληφθεί τι συμβαίνει και θα αποκτήσει τον έλεγχο της κατάστασης.

7. Ψείρες! Μπορεί να συμβεί στον καθένα. Μην νιώθετε άσχημα. Ενημερώστε τη νηπιαγωγό ώστε να αποφευχθεί η εξάπλωση.

8. Δείξτε κατανόηση και στα άλλα παιδιά όπως δείχνετε και στο δικό σας. Γνωρίζετε πως τα παιδιά περνούν δύσκολες φάσεις και οι οικογένειες τους αντιμετωπίζουν άγχος που μερικές φορές τους οδηγεί σε σπασμωδικές κινήσεις. Αν κάποιο παιδί είναι επιθετικό, έχετε την πίστη ότι οι νηπιαγωγοί θα κρατήσουν το δικό σας ασφαλές και θα κάνουν ό,τι είναι δυνατό για να βελτιώσουν την κατάσταση.

9. Αν το δικό σας παιδί είναι επιθετικό. Μπορεί να σας φαίνεται αδιανόητο ότι το "αγγελούδι" σας μπορεί να έχει αυτή τη συμπεριφορά, αλλά έχετε πίστη στα λόγια των νηπιαγωγών και μην αμφισβητείτε τα συμβάντα. Πολλές φορές τα παιδιά αντιδρούν διαφορετικά στο σχολείο σε σχέση με το σπίτι γιατί είναι τελείως διαφορετικές οι συνθήκες. Συνεργαστείτε!

                                                 

10. Αν σας πουν ότι το παιδί σας θα είχε όφελος εάν περνούσε από μια περαιτέρω αξιολόγηση σε κάποιο τομέα των αναπτυξιακών του δεξιοτήτων, αυτό είναι κάτι που δεν λέγεται επιπόλαια. Οι νηπιαγωγοί βλέπουν το παιδί σας όχι μόνο όπως είναι τώρα, αλλά όπως θα είναι στο Δημοτικό Σχολείο. Επιθυμούν να του προσφέρουν οποιαδήποτε βοήθεια το συντομότερο δυνατό, οπότε δείξτε εμπιστοσύνη. Δεν είναι κάτι κακό, κάτι που να σας κάνει να ντρέπεστε. Πολλά παιδιά λαμβάνουν βοήθεια από λογοθεραπευτές, εργοθεραπευτές κλπ. προκειμένου να βοηθηθούν.

11. Αν υπάρχει κάτι που απασχολεί εσάς ή το παιδί σας, πείτε το! Όχι όμως ενώπιον όλων των γονέων και των παιδιών την ώρα της αποχώρησης. Επιδιώξτε την κατ΄ιδίαν συνάντηση με τις νηπιαγωγούς και μιλήστε γι'αυτό που σας απασχολεί. Και οι νηπιαγωγοί επιθυμούν όπως κι εσείς, το παιδί σας να είναι χαρούμενο και είναι πρόθυμες να διορθώσουν τα λάθη τους.

12. Τα τυποποιημένα κρουασάν, το σοκολατούχο γάλα και τα μπισκότα δεν είναι γεύμα, είναι ένας μικρός μπουφές επιδορπίων!

13. Δώστε προσοχή στις ανακοινώσεις, που υπάρχουν στην είσοδο του σχολείου ή σε σημειώματα μέσα στην τσάντα του παιδιού. Μπορεί να περιέχουν νέα σχετικά με διάφορες δράσεις της τάξης, όπου μπορεί να ζητείται η συμμετοχή σας, κι αν δεν δώσετε προσοχή τότε τις συνέπειες τις υπομένει άθελά του το ίδιο το παιδί.

14. Συνέπεια στην ώρα. Το παιδί χάνει ένα κομμάτι από την καθημερινή ρουτίνα του σχολείου, αν συνεχώς καθυστερεί, και έρχεται σε δύσκολη θέση απέναντι στους συμμαθητές και τη νηπιαγωγό του. Ενώ στην αποχώρηση είναι δύσκολο να διαχειριστεί τους λόγους που φεύγει πάντα τελευταίο από το σχολείο.

15. Το άρρωστο παιδί πρέπει να μένει στο σπίτι του. Στο σχολείο δεν θα μπορεί να αντεπεξέλθει, αφού δεν θα νιώθει καλά και ταυτόχρονα ενδέχεται να προκαλέσει επιδημία.

16. Μην αποκρύπτετε σημαντικές πληροφορίες. Εμπιστευτικά μιλήστε στις νηπιαγωγούς για οποιαδήποτε αλλαγή στη ζωή του παιδιού π.χ. διαζύγιο, νέο μωρό, αλλά και οτιδήποτε αφορά το ιατρικό του ιστορικό, προκειμένου να γνωρίσουν καλύτερα τις ανάγκες και τις αδυναμίες του και να δουλέψουν πάνω σ΄αυτές.

17. Όχι απουσίες χωρίς σοβαρό λόγο. Περιστασιακά μια μέρα εκτός σχολείου δεν είναι και σπουδαία υπόθεση. Αν όμως αυτό γίνεται συχνά τότε το παιδί λαμβάνει ένα εσφαλμένο μήνυμα. Το σχολείο είναι σημαντικό και αυτό επιβεβαιώνεται με την παρουσία. Μια παρουσία που πρέπει να είναι αδιαπραγμάτευτη.

18. Ατυχήματα συμβαίνουν. Οι νηπιαγωγοί κάνουν ό,τι μπορούν προκειμένου να μην συμβεί το παραμικρό μέσα στη σχολική μέρα, αλλά υπάρχει η πιθανότητα να μην δουν κάτι κάποια στιγμή. Είναι αναπόφευκτο.

19. Ενισχύστε τις γνώσεις που μεταφέρει το παιδί από το σχολείο με επιπλέον δραστηριότητες, στις οποίες μπορεί να συμμετέχει όλη η οικογένεια. Έτσι το βοηθάτε να εμπεδώσει τις νέες γνώσεις και τελικά να ενισχύσει τη δυναμική της ομάδας στην τάξη.

20. Παιχνίδια από το σπίτι. Τα παιχνίδια αυτά δημιουργούν εντάσεις διότι τις περισσότερες φορές τα παιδιά δεν θέλουν να τα μοιραστούν με τους άλλους, αλλά από την άλλη θέλουν να τα παρουσιάσουν σε όλους! Επίσης, κατά έναν περίεργο λόγο, πάντα τα παιχνίδια αυτά καταλήγουν σπασμένα!

21. Ακολουθήστε τους κανόνες που το παιδί έχει μάθει στο σχολείο, και αντικειμενικά ισχύουν, για να τους ακολουθήσει κι αυτό. Με το να αμφισβητείτε τη σημαντικότητά τους, το σχολείο χάνει την αξιοπιστία του και το παιδί βρίσκεται μπροστά σε διλήμματα που δυσκολεύεται να διαχειριστεί.

22. Δεν μπορούν όλα τα παιδιά να συμπαθήσουν τη δασκάλα τους αμέσως (προφανώς ούτε και εσείς!). Χρειάζεται χρόνος για να χτιστεί η εμπιστοσύνη και ο αμοιβαίος σεβασμός. Υποστηρίξτε τις νηπιαγωγούς και αποφύγετε τις όποιες ενστάσεις σας μπροστά στο παιδί. Γίνετε το σωστό παράδειγμα στη δημιουργία ισορροπημένων σχέσεων.

ΣΤΟ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΤΟ ΠΑΙΔΙ ΔΕΝ ΔΙΔΑΣΚΕΤΑΙ ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΑΝΑΓΝΩΣΗ. Θα αναπτύξει όμως όλες τις κιναισθητικές, αντιληπτικές, μνημονικές, γλωσσικές και μεταγλωσσικές ικανότητες, που το καθιστούν έτοιμο να εκπαιδευτεί αβίαστα και αποτελεσματικά, χωρίς να δυσκολευτεί/πιεστεί/απογοητευτεί στην εκμάθηση της γραφής και της ανάγνωσης, ένα χρόνο αργότερα στην Α΄ Δημοτικού.

Πηγή : mothersblog.gr

Πώς μαθαίνουν τα παιδιά.

  Η διαδικασία της μάθησης είναι πολύπλοκη. Έχουν αναπτυχθεί θεωρίες, έχουν γίνει επιστημονικές μελέτες, έχουν δοκιμαστεί κατάλληλες  αλλά και ακατάλληλες πρακτικές, που όλες συγκλίνουν σε έναν κοινό παρονομαστή: Η μάθηση των παιδιών της προσχολικής ηλικίας επιτυγχάνεται μέσα από το παιχνίδι. Το παιχνίδι έχει πολλές μορφές και μέσω αυτού τα παιδιά μαθαίνουν, ανακαλύπτουν, εξερευνούν, πειραματίζονται, δοκιμάζουν και εξελίσσονται.

                                            

  Πολλές φορές οι γονείς θεωρούν ότι το παιχνίδι αποτελεί χάσιμο χρόνου για το παιδί τους, ότι του αποσπά την προσοχή από άλλες ίσως πιο εποικοδομητικές (γι'αυτούς) δραστηριότητες, ότι δεν του παρέχει χρόνο για ενασχόληση με το διάβασμα και ότι γενικά του "παίρνει τα μυαλά". 
  Είναι επιστημονικά αποδεδειγμένο ότι μέσω του παιχνιδιού η γλωσσική ικανότητα του παιδιού εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς, δεδομένου ότι οι εμπειρίες του πολλαπλασιάζονται ραγδαία και τα ενδιαφέροντά του επεκτείνονται και στα βιβλία, στον έντυπο λόγο και στην επικοινωνία. Με το παιχνίδι, το παιδί μαθαίνει κανόνες, κοινωνικοποιείται, δημιουργεί, ψάχνει, αντιλαμβάνεται συμπεριφορές, διώχνει τους φόβους του, παίρνει πρωτοβουλίες και λύνει προβλήματα.

                                          

  Κάποιες φορές το άγχος των γονέων για το παιχνίδι εμποδίζει τη φυσική ανάπτυξη και εξέλιξη των παιδιών.Χρειάζεται  όμως να δείξουν εμπιστοσύνη στη φυσική πορεία προς τη μάθηση.Όταν παίζουν μαζί με τα παιδιά τους να μην τους παρέχουν λεπτομερή καθοδήγηση στο παιχνίδι, γιατί έτσι δίνουν την εντύπωση στο παιδί ότι τα ξέρουν όλα και του στερούν με αυτό τον τρόπο την ανάπτυξη της αυτοπεποίθησής τους. Επίσης, δε χρειάζεται οι γονείς να αγοράζουν πολλά παιχνίδια στα παιδιά τους. Αυτό που χρειάζονται τα παιδιά είναι ο ποιοτικός χρόνος με λίγα παιχνίδια.Όταν τα παιδιά τους παίζουν εξωτερικά παιχνίδια και τύχει και διαπληκτιστούν με συμμαθητές ή άλλα παιδιά, οι γονείς (που τους έχει ζητηθεί να παρέμβουν) δεν πρέπει να γίνονται επιθετικοί προς τα άλλα παιδιά, αλλά να ακούνε όλες τις πλευρές και να αξιολογούν τη συμπεριφορά όλων των εμπλεκομένων στη διένεξη.
 Όσον αφορά τα παιχνίδια που παίζουν τα παιδιά στο σπίτι, οι γονείς θα πρέπει να παρέχουν τον κατάλληλο χώρο για αυτή τη δραστηριότητα και να αφιερώνουν ποιοτικό χρόνο και να παίζουν με τα παιδιά τους.Σημαντική επίσης είναι η ενασχόληση με το παιχνίδι σε υπαίθριους χώρους, έτσι ώστε το παιδί να μπορεί να έρχεται σε επαφή με τη φύση και το εξωτερικό περιβάλλον. Τέλος, τα παιδιά παίζουν πιο ανέμελα και ευχάριστα με τους γονείς τους όταν οι τελευταίοι αποποιούνται τη γονική τους ιδιότητα και προσποιούνται ότι είναι και αυτοί παιδιά.

Συμβουλές για σωστή χρήση των παιχνιδιών:

• Πριν πεταχθεί ένα παιχνίδι, σκεφτείτε μήπως ανακυκλώνεται ή μήπως μπορείτε να το χαρίσετε σε κάποια φιλανθρωπική οργάνωση.Ακόμα, μπορείτε να το δωρίσετε στο νηπιαγωγείο της γειτονιάς σας, καθώς πλέον τα σχολεία δεν έχουν πολλά κονδύλια για την αγορά παιχνιδιών.
• Η αποθήκευση των παιχνιδιών να γίνεται σε διαφανή κουτιά, για να μπορούν τα παιδιά να τα βρίσκουν, χωρίς να χρειάζεται να αδειάσουν ολόκληρο το κουτί.
• Να φροντίζετε να υπάρχει εναλλαγή ανάμεσα στα χρησιμοποιούμενα παιχνίδια.
• Πριν αγοράσετε κάτι από το κατάστημα παιχνιδιών, ενημερώστε εκ των προτέρων τα παιδιά σας για το τι πρόκειται να αγοράσετε, για να μπορέσετε έτσι να ελέγξετε τις παρορμήσεις και τις παρακλήσεις τους για περισσότερα ή και ακριβότερα παιχνίδια.